Overigens DCXXXIV

Jacob Roël, Jacob Albers, Hendrik Bannink, Adriaan Hendriks, Albertus Huiberts, William Jakma, Eduard Keilholtz, Johan Langkamp, Hendrik Maaskant en Sico Sietzema. Tien namen, tien mannen, tien levens, tien families, tien schoten, tien gruweldaden, tien illusies, tien schietgebeden, tien treurzuchten, tien herinneringen. Tien maal tien en dat tientallen malen en dat dan weer tientalllen jaren, tot op de dag van vandaag. Het is een monument ter herdenking, maar wat mij aanbelangt meer nog ter overdenking. Het staat bezijden de straatweg naar Rijssen, de N350, het mooist bereikbaar via de Sluizendijk in het land van Rectum.

Hoeveel van die monumenten zouden er zijn op de wereld? In het dorp mijner inwoning werden 29 maart 1945, tien(!) dagen voor de bevrijding, op twee plekken - ook aan de Almelosestraat - tien mannen naar de eeuwigheid geknald. Twintig toevallige passanten. Domme dood ter vergelding.  Ik fiets er geregeld langs, vooral langs het monument aan de Almelosestraat (vlakbij), minder langs de Rijssensestraat, maar dáar stap ik meestal af. Op een bankje bij die zuil met wit kruis en gedenkplaatje eet ik een boterham of een appel. Daar zit ik dan een poos, soms lees de namen, meestal denk ik aan wat ik vaak niet begrijpen kan en soms juist wel.