Eerste keuze van VVD en Forum een rechtse coalitie in Overijssel
ENSCHEDE/ZWOLLE – Er is in de nieuw samengestelde Provinciale Staten van Overijssel een zinderend verlangen een rechtse coalitie te vormen, want vooral de VVD en Forum voor Democratie blijken daar sterk voor geporteerd. En het CDA sluit dit zeker niet uit, want in zijn politieke duiding van de verkiezingsuitslag liet CDA-leidsman Van Hijum weten met de VVD en de ChristenUnie verder te willen en hij noemde ook expliciet de SGP. De variant van Van Hijum heeft twee niet geheel onbelangrijke nadelen. Het grootste minpunt is dat die christelijk-liberale coalitie geen meerderheid heeft, waar nog bijkomt dat absolute winnaars, Forum en GroenLinks, er niet in voorkomen.
Bovendien moet Van Hijum behendig manoeuvreren, want hoewel het CDA nog wel de grootste fractie in de statenzaal is het verlies van twee zetels toch een gevoelige tik, zowel politiek als psychologisch. En dus zal Van Hijum een keuze moeten maken. Zijn collega Van Haaf is ongemeen duidelijk als ze zegt over rechts te gaan. Dat is impliciet een keuze voor nieuwkomer Forum, die in Overijssel uit het niks zes zetels heeft vergaard en even groot is als de VVD. Als het CDA bereid is Forum erbij te betrekken en als de VVD genegen is ChristenUnie en SGP aan de borst te drukken, is er een riante meerderheidscoalitie en kan Overijssel de eerste besparing inboeken: van vijf naar vier gedeputeerden: CDA, VVD en Forum elk één en SGP en ChristenUnie samen één, wat al eerder het geval was (2011-2015). Ook bestendig qua personele bezetting, want de gedeputeerden Van Hijum, Van Haaf en Boerman blijven zitten, Almekinders of een zijner secondanten van Forum schuift aan.
Het is een scenario dat recht doet aan de uitslag, op de veronachtzaming van de winst van GroenLinks na. Deze partij is meer dan verdubbeld. En dat geeft het CDA als verkleinde grootste partij de mogelijkheid om het toch anders te doen, met een coalitie van het midden, waar onder druk en na de eerste euforie de VVD toch wel in mee zal gaan, net als de ChristenUnie (al dan niet met de SGP) en verder GroenLinks. Ook hier is de eerste bezuiniging een gedeputeerde minder. Dat beetje Maij kan iedereen er wel bij doen. De voorspelbare en ook begrijpelijke reactie dat Forum als échte winnaar (van niets op zes) in dat geval buiten de deur wordt gehouden (hoezo verkiezingen?) snijdt alleen hout als aanvoerder Almekinders veren wil laten en in de onderhandelingen bereid is tot concessies. In de duiding van de uitslag noemde hij als belangrijkste zaken onmiddellijke afschaffing van het in gang getrokken klimaatbeleid en van de opcenten van de motorrrijtuigenbelasting. Daar is los van Forum alleen de PVV in Overijssel voor, bij elkaar negen zetels, daar kom je bij stemmingen niet zo ver mee.
De eerste formele en inventariserende besprekingen over een nieuwe coalitie in Overijssel beginnen vandaag met koffie en kaakje onder leiding van ex-commissaris Jansen van (toen nog) de koningin.