de Republiek (4): belangrijker voor Twente te zijn dan er vandaan te komen
Ontiegelijk veel belangrijker dan het stemmen op een van de kandidaten voor de Tweede Kamer 'uit' de regio is het zorgen voor voldoende kandidaten vóór de regio. Of voor partijen die de kracht van Oost onderkennen en (beter) willen benutten. En dat is absoluut niet hetzelfde. Al die Twentse parlementariërs roepen, zeker in verkiezingstijd, om het hardst dat ze - bijvoorbeeld - de rechtbank in Twente hebben behoed voor sluiting. Dat is met al die geboren Twentse parlementariërs bij elkaar zoveel opruiing en ladenlichting dat je, temeer daar het een ernstig geval van recidive betreft, twee regeerperiodes bajes moet overwegen. Al die Twentse leden der Tweede Kamer zouden ook allemaal hoogstpersoonlijk de N35 hebben verbreed tot A35, terwijl elke vier jaar, ook nu weer, blijkt dat het niet is gebeurd of zó langzaam gebeurt dat hele stukken nog soppig en zandig zijn. Ach, de Omtzigten, Ten Broekes, Dijksmaas doen veel voor respectievelijk waardevaste pensioenen, buitenlandse handel en randstedelijke treinen, tot uw dienst, maar in Twente spelen ook regiogebonden kwesties waar je ze nooit over hoort, hooguit tijdens een ‘werkbezoek’ voor de vorm.
Het is overigens de vraag of je in een lommerrijk gelegen agglomeratie als Twente alle heil van ‘eigen’ parlementsleden mag en moet verwachten. Ze zijn namelijk gekozen op een landelijk partijprogramma. Hoe vaak zou daar Twente in worden genoemd? De vraag stellen is de vraag beantwoorden. Het zou anders zijn als er een hedendaagse vorm van het districtenstelsel terugkeert. In dat geval kun je een landelijke én een regionale stem uitbrengen. En dat die groep Twentse Kamerleden, mét last en ruggenspraak gekozen, dan periodiek de Twentse Actualiteit bespreekt en regelmatig Twentse deskundigen raadpleegt, niet alleen politieke bestuurders, integendeel. Is dat nodig en haalt het iets uit? Absoluut, als tenminste Twente de boel intern op orde heeft en waar nodig met één stem spreekt (Agenda van Twente), het regionale belang boven het lokale stelt. Want uiteraard moet er genoeg volume zijn. Dat niet elke gemeente zijn eigen feestje opdirkt.
Vanzelfsprekend maakt het uit dat de gelduitgevende Randstad nu twee-derde van het aantal leden der Tweede Kamer levert en dat de rest uit de geldverdienende Overige Gewesten des Lands komt. Dit betekent een overmatige politieke invloed voor handel en dienstverlening en een schromelijke onderbedeling van de ontwikkelaars en de producenten. Want twee-derde van het geld wordt in Nederland toch echt bij elkaar gewerkt in prachtige bedrijven en op agrarische vlaktes in het gebied dat grofmazig van West-Brabant via Noord-Limburg en Gelderland naar Twente leidt, een strook waar zowel wordt bedacht (innovatie) als gemaakt (productie) hetgeen via de zeehaven van Rotterdam (deels overigens in Twentse handen) en de luchthaven van Amsterdam (onder Twentse directie) over de wereld gaat. Dat schreeuwt om 'Twentse tirades van trots'.
Dit is geen pleidooi vooor een kwaadsappige Twentse partij, in de sneue sfeer van Krol, Roos en Beperkte Belangen, maar voor een originele Twentse denktank van politici uit zoveel mogelijk partijen en een Keur aan Twentse Zaken. Zo’n denktank dient bij voortduring te worden gevoed. En zulks betekent dat de Vrije Republiek Twente óók een menselijke ideeënmachine moet hebben. Niet weer met puur bestuurlijke types van onderwijsinstellingen (die op hypes vibreren en geld willen om hun instituties en prerogatieven zeker te stellen), Twente Board-achtigen (die je alleen al vanwege de naam niet al te serieus moet nemen) en overige regionale windvanen. Namen noemen van geschikte experts met modder aan de schoenen heeft niet heel veel zin, beter is het namen te noemen van illustere voorgangers van wie er genoeg zijn: burgemeesters als Thomassen en Schneiders, ondernemers als Stork en De Monchy, kunstenaars als Haanstra en Holtrop, willywortels als Hofstede Crull, zielzorgers als Ariëns en werkvolkdieners als Boode.
Volgende keer: moderne democratie op Twentse schaal