Overigens CDXCIII

Het noemen van 102.000 namen lijkt saai, maar ik kwam er vandaag niet los van.

Bij het Herinneringscentrum Kamp Westerbork worden sinds vandaag de namen voorgelezen van 102.000 gedeporteerde en vermoorde Joden, Sinti en Roma. Het voorlezen van de namen duurt tot 27 januari, en die dag is het 75 jaar geleden dat het vernietigingskamp Auschwitz werd bevrijd. Via een livestream hieronder is het voorlezen van de namen live volgen, op alfabetische volgorde genoemd, door honderden vrijwilligers, jonge en oude mensen. Alle namen en de leeftijden.

Het is niet saai, kan ik u verzekeren, het is de beklemmmende werkelijkheid van een efficiënte mensenvernietigingsindustrie, dodelijk efficiënt. Ik loop dit stukje nog even door, ik luister en huiver, alleen al de naam Van Gelder hoor ik misschien wel meer dan honderd keer en dan moet de naam Van Gelderen nog komen. Ik verwijs naar de website 102000namenlezen.nl.

Er zijn ook overlevenden van de industriële mensenvernietiging. Ik heb er een paar gekend en geïnterviewd (Sally Pagrach) en ken er nog een paar, onder wie een joodse vriend, 96 jaar inmiddels, maar nog lenig van geest, bij wie ik zie dat de oorlog nooit ver is, maar hoe langer hij leeft hoe dichter weer op de huid. De massale vernietiging van mensen alleen om wat ze zijn is niet te bevatten. Het is zoals Abel Herzberg zei niet zo dat er in de Tweede Wereldoorlog zes miljoen joden zijn uitgeroeid, maar dat er zes miljoen keer één jood is vermoord. Elk mens is uniek, is mens.

Ernst Verduin, die Auschwitz overleefde, noemde deze week in Westerbork de eerste namen en een andere overlevende, Mirjam Weitzner-Smuk, leest maandag de laatste naam voor.