Overigens XLII

Riek Milikowski-de Raat is bijna honderd jaar geworden. Ze overleed begin deze week, na 99 jaren en acht maanden, in het Rosa Spierhuis waar ze  klaarblijkelijk de laatste jaren, maanden, dagen van haaar leven woonachtig was. Ik las de advertentie vandaag in Het Parool.

Ik ontmoette deze geweldige vrouw lang geleden, ik vermoed in de beginjaren tachtig bij een lezing over het werk van de schrijver Theun de Vries. Meer dan een ontmoeting was het ook niet, maar wat ik me herinner is in al zijn vluchtigheid toch voor de eeuwigheid. Ik noteerde: 'Wie niet strijdt tegen onrecht is zijn leven niet waard, buig niet voor bazen en vreemde mogendheden, laat je niet knechten door wie of door wat dan ook, wees altijd vrij, wat er ook gebeurt.'

En het begrip strijd was heel breed. Ze was getrouwd met een verzetstrijder die door de Duitsers werd qeliquideerd en ze kende ook Theun de Vries vanwege de illegaliteit.

Ze trad na de Tweede Wereldoorlog in het huwelijk met Herman Milikovski, een socioloog, en werd zelf beeldend kunstenaar. Over haar werk weet ik weinig. De beeldende kunst, dat weet ik wel, was haar roeping, en meer dan dat, het was verzet tegen onrecht en knevelarij benevens haar ode aan de kleur van de liefde en de kracht het leven. In de advertentie in Het Parool staat dit citaat van Rosa Luxemburg: 'Ich glaube das Geheimnis ist nichts anderes als das Leben selbst,'