Overigens XCIII

Wij deden vroeger aan biddag, dankdag en hervormingsdag.  Psalmen uit het hoofd leren, prijs God, zijn hand zal u bewaren. Mijn ouders stuurden me ook naar de School met den Bijbel, de er natuurlijk niet meer is, want geofferd op het altaar van de dorpsvernieuwing, wat leidde tot een pand met een kommersjele plint vol winkeljoenits en daarboven appartementen.

Van de School met den Bijbel resteert niks dan de herinneringen, want alles is weg, ook de grote bomen op het plein en een fietsenhok. Ik kan de namen nog opdreunen van de onderwijzers, al waren dat toen  juffrouwen en meesters - ach wat heeft de taal de afgelopen jaren toch te lijden gehad van de vooruitgang-: juffrouw Lichtveld in de eerste klas, juffrouw Huisman in de tweede, juffrouw Haverkamp in de derde, meester Groot in de vierde, meester Meijer in de vijfde en meester Harbers in de zesde. Mijn favoriet was en is en blijft juffrouw Haverkamp en dat heeft te maken met hervormingsdag, want ze was zeer godvruchtig, maar in zekere zin ook wereldlijk. 'Uw zoon kan in alle vakken wel meekomen', zou ze mijn moeder hebben gezegd, die dit mij vele jaren later mij openbaarde, 'maar verhalen worden straks zijn leven'.

Ik moet toen, een jaar of negen zijn geweest, al in de weer zijn geweest met schriften vol brandende zaken. Plaatjes in plakboeken, liefdesverklaringen voor Willeke. Helaas is niks daarvan bewaard, maar in éen van die schriften schreef mijn kinderlijke weerslag van de 95 stellingen aan een kerkdeur in een Duits stadje. In mijn herinnering was juffrouw Haverkamp toen al, medio de jaren zestig, een oudere struise vrouw, met grijs haar in een knoet en gehuld in wijde onder- en overjurken. Zij vertelde ons over Luther en dat op een manier die tot gevolg had dat hervormingsdag (ook wel reformatiedag genoemd) tot op de dag van vandaag oplicht.