De Roskam op Twitter    De Roskam op Facebook   
  • Home
  • Home
  • Nieuws
  • deRepubliek, waarnemend commissaris des konings man van ooit

deRepubliek, waarnemend commissaris des konings man van ooit

De waarnemend commissaris des konings in Overijssel zal een begenadigd bestuurder zijn geweest, ooit, maar in zijn eerste weken als tussenpaus vóór de IJssel toont de man zich weinig origineel, wat niet het ergste is, want dat is dat deze interim-commissaris Staal er blijkens zijn nieuwjaarstoespraak bestuurlijke mores uit het staatsliedenmuseum op na blijkt te houden.

Drie zaken die opvallen.

Ten eerste begon Staal met een uithaal voor de bühne naar zijn collega-commissaris Verbeek van Flevoland die kort daarvoor de protesten vanuit Overijssel op het concrete plan voor Luchthaven Lelystad ‘rituele rimpelingen had genoemd. De gekozen Staten van Overijssel in de hoogste boom, voorop het CDA-smaldeel, dat ten onzent rustig het Communicatief Democratisch Appèl mag heten. In een aantal Overijsselse gemeenten, om te beginnen Hellendoorn, maar ook verder westwaarts, tot en met Steenwijkerland, bestaan naar het zich laat aanzien absoluut gegronde bezwaren met betrekking tot aanvliegroutes en vooral aanvlieghoogtes, maar waar waren de Staten van Overijssel, voorop het CDA van het opgewonden standje Rutten uit Dinkelland, toen er invloed kón worden uitgeoefend? Dat had Staal eigenlijk moeten zeggen in plaats van te jijbakken richting zijn collega Verbeek in de polderprovincie.  Hij had tenminste moeten wijzen op de finale besluitvorming die binnenkort in de Tweede Kamer plaatsvindt, waar wellicht ChristenUnie en D66 uitstel met een jaar zullen bepleiten om tijd te winnen teneinde nog eens te kijken naar vliegroutes en -hoogtes. En het CDA? Dat zal wel weer op een persmomentje wachten. Het punt is dus niet dat Staal ongelijk heeft met zijn kritiek op allerlei procedures en milieueffect(rapportages) in dit land, het punt is dat (juist) hij vanwege zijn rol als waarnemend commissaris de Staten van Overijssel een spiegel had kunnen voor houden. Waar waren jullie in de maanden vóór de rituele rimpelingen?

Een tweede punt raakt hier nadrukkelijk aan. Het is eigenlijk onbestaanbaar dat de volksvertegenwoordiging te Overijssel zich überhaupt aanmatigt kritiek te hebben op andere overheden (zeg in Flevoland en zeg bij de Hofvijver) als ze in Overijsselse gemeenten met planologische willekeur regeert (binnensteden, bedrijvenparken, bouwmarkten), met financiële gedrochtconstructies (Twente Board, IJsseldelta en Kennisclusters) ‘vriendenpolitiek’ bedrijft en daarnaast dusdanig Oost-Europees regeert dat -  als het nodig wordt gevonden om de eigen zin door te drijven - de lokale democratie uitschakelt, zoals enkele weken geleden in de gemeente Borne. Het gemeentebestuur daar is tegen grootschalige mestvergisting op de voormalige vuilstortplaats Elhorst-Vloedbelt bij Zenderen door vergunningaanvrager Twence, de provincie Overijssel is daar juist voor, maar uiteindelijk heeft de Raad van State de gemeente Borne (en inwoners van Zenderen) gelijk gegeven. Twence kan een nieuwe procedure starten dat zal ook wel gebeuren en plots besluit de provincie Overijssel het dossier uit handen van Borne te slaan en over te nemen. Dat is Bulgarije aan de Bornse Beek! Hier dient van hogerhand te worden ingegrepen, om te beginnen door de waarnemend commissaris des konings en anders door minister-president Rutte die komende week toch in de buurt van Borne is, namelijk in Almelo en in Enschede.

De derde opvallende passage in de toespraak van Staal is in het bovenstaande verband wel heel navrant. De waarnemend commissaris uitte namelijk zwaar getoonzette zorg over de democratie in gemeenten, niet vanwege provinciale praktijken, maar vanwege de dreiging van verdere versplintering. Staal stamt uit de tijd van riante meerderheden in nationale, provinciale en lokale parlementen, toen hoge heren bij open haardvuren met goede sigaren en jonge klare akkoorden sloten en per decreet regeerden. Die tijden zijn voorgoed voorbij en dat is prima. Zelfs mevrouw Van der Staaij zou de SGP hier te lande kunnen leiden. De emancipatie voltooid. Daar hoort ook bij dat partijen geen of in elk geval steeds minder natuurlijke aanhang hebben. Daar valt veel over te zeggen. Zoals over de invloed van talkshows, de ontzuiling op vele fronten en de rimrambam op de sociale media, wat u zegt. Ook dat zal weer veranderen.  Niks voor de eeuwigheid. Dat er meer fracties komen, ook in gemeenteraden, hoeft geen probleem te zijn, maar Staal vindt het bedreigend voor de bestuurbaarheid van die gemeenten en van het land. Hij noemt het kortzichtig te jubelen als minderheidscolleges elke keer - in zijn woorden – gelegenheidsakkoorden moeten sluiten. Staal, de arme ziel, vreest bestuurlijke verlamming, hij zal wel niet weten dat honderd jaar geleden de meest majeure besluiten van de vorige eeuw zijn genomen door een minderheidskabinet en dat Almelo met zijn minderheidscollege niet slechter wordt bestuurd dan pakweg Enschede (de grootste) of Tubbergen (de kleinste) met hun meerderheidscolleges.

De crux mag zijn dat niet alle Staal even sterk is en dat de definitieve opvolger van de vertrokken Overijsselse commissaris Bijleveld uit Goor (als minister van Defensie nu letterlijk de kleine generaal) weer uit Twente zou moeten komen, namelijk de huidige burgemeester Welten van Borne. Hij heeft al zitting gehad in de Staten van Overijssel (fractievoorzitter CDA), werd wethouder te Oldenzaal, is nu bezig aan zijn tweede periode als burgemeester te Borne, heeft aangegeven die termijn niet perse uit te zullen dienen, is nog (net) geen zestig, dus is het een goed moment, ook voor het belang der gemeenten (de eerste overheid)  en de positie van het provinciaal bestuur.  

Deel dit nieuws!