Dwang werkt niet, maatwerk en motivatie leiden van bijstand naar arbeid

ALMELO - Om mensen in de bijstand te activeren biedt het uitoefenen van druk amper soelaas. Beter is het leveren van maatwerk en het voeren van een goed gesprek. Dit blijkt uit een analyse van honderd wetenschappelijke onderzoeken en een kijkje in de keuken van de praktijk in zeven gemeenten, waarvan twee in het buitenland.

In opdracht van de gemeente Amsterdam onderzocht het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken samen met hoogleraar actief burgerschap Kremer hoe gemeenten mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt proberen te motiveren om vrijwilligerswerk of mantelzorg te doen. Daaruit blijkt dat een zachte hand en subtiele drang het best werken.

In de gemeente Almelo woedt een politieke brand, aangevuurd door de VVD, om mensen in ruil voor een uitkering te verplichten werk te verrichten, bijvoorbeeld onkruid wieden in gemeentelijke perken en plantsoenen. Het is, zo betoogde het raadslid Maathuis van de VVD in navolging van zijn fractievoorzitter Pauwels, ‘normaal dat je iets doet voor je uitkering’. Weigeraars zouden volgens Maathuis gekort kunnen worden op hun uitkering.

Uit het onderzoek van Kremer blijkt, zo meldt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, dat lokale overheden liever dan dwang toe te passen inzetten op het motiveren van mensen in de bijstand om vrijwilligerswerk te doen. Dat is in Almelo ook de lijn die SP-wethouder Cornelissen kiest. Al bij het aanvragen van en uitkering probeert de gemeente, betoogde Cornelissen deze week in een raadsvergadering, een combinatie met deeltijdwerk en/of stageplek tot stand te brengen. Daartoe vindt continu overleg met werkgevers in de stad plaats.