de Republiek, Ten Broeke en Omtzigt nooit serieus in beeld Rutte III

ENSCHEDE – Wat vanuit Twents perspectief het meest opvalt aan de kabinetssamenstelling is natuurlijk wie gepasseerd zijn. Veel genoemde kandidaten voor een ministerschap of tenminste een staatssecretariaat waren volgens deze en gene de (Twentse) parlementariërs Ten Broeke uit Haaksbergen (nu trouwens Ambt Delden) van de VVD en Omtzigt uit Enschede van het CDA. Wie geen vreemde is in het Jerusalem van de anderhalve vierkante kilometer besluitvormingsgebied in Den Haag wist dat zowel deze als gene uit het oog verloor dat degenen die er echt toe doen op het Binnenhof geen belang hebben bij Ten Broeke en Omtzigt, waarover straks meer.

Bijleveld als bewindsvrouw was een inkoppertje, alhier ook voorzegd, al mag het ministerschap van Defensie verrassend heten, wat ook wel weer veel zegt over de vrouw die in Den Haag al vele jaren bekend staat als AHA : Allemachtig Handige Ank. Kijk, om te beginnen wilde ze graag, want Overijssel werd na dik zes jaar toch wel wat erg veel landgoed en zelf is ze in politiek-bestuurlijk opzicht bijna alles geweest (raadslid, lid van de Tweede Kamer, staatssecretaris, burgemeester en commissaris van een koning met wie ze het ook privé goed kan vinden), alleen het ministerschap miste nog. Om die reden liet ze zich eerder dit jaar wel herbenoemen, maar met de mededeling dat ze zomaar voor een nieuwe 'missie' zou kunnen vertrekken. En dan is Defensie een gouden kans, want na de opeenvolgende rampen die zich daar hebben voltrokken kan Bijleveld op dat departement  louter winnen. Komt nog bij dat de vertukkerde weerribse Bijleveld te boek staat als richtinggevend en ruimdenkend, waar gewenst fluweelomzwachteld, waar nodig ijzerenheinig.

Dit leidt weer naar Ten Broeke en Omtzigt, die deze combinatie van eigenschappen missen. Ten Broeke, woordvoerder Buitenlandse Zaken, wordt ook in zijn VVD te licht bevonden voor het ministerschap. Hij praat lekker mee, kan volgens hemzelf Poetin en Trump makkelijk aan, maar durft géén oorlog te maken als zijn fractievoorzitter Zijlstra die door Ten Broeke begeerde functie van minister van Buitenlandse Zaken inpikt, zonder voor dat metier ooit interesse aan de dag te hebben gelegd. Zijlstra weet van toeten noch blazen, maar kan Rutte bespélen. Ten Broeke gaat intern de strijd niet aan en druipt af. Dat hij afgelopen week niet op het lijstje van scheidend minster Kamp stond was veelzeggend. Natuurlijk zei Kamp desgevraagd dat Ten Broeke een uitstekend minister zou zijn, waarmee hij hier en daar staalhard de pers haalde. Omtzigt is een ander verhaal. Die verklaart al jaren zo ongeveer iedereen de oorlog, zonder aanzien des persoons, in zijn eigen partij en daarbuiten. Hij jaagt op (ook op stang) en als hij bijt, laat hij niet los, zie wat hij de afgelopen jaren deed met belastingen, pensioenen en niet te vergeten met het MH17-dossier. Met zijn vasthoudendheid, eigengereidheid en somtijds ten minste een zweem van hooghartigheid dreef Omtzigt premier, ministers, regeringspartijen en departementen tot wanhoop. Hij maakte zich er ook in eigen CDA-kring niet populair mee, ook niet bij leidsman Buma. Geen lastpak in het kabinet, weswege geen Omtzigt, want liever een ongevaarlijk monatoetje met zoetstof dan een vuurvreter met gelijk.